ปี 2026 เป็นอีกปีที่ความคาดหวังต่อคุณภาพในการจัดทำงบการเงินและงานสอบบัญชีสูงขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ทั้งจากการเปลี่ยนผ่านด้านมาตรฐาน รายงานที่ต้องให้ข้อมูลเชิงลึกได้มากกว่าเดิม และความเสี่ยงรูปแบบใหม่ที่เป็นผลพวงจากการดำเนินธุรกิจด้วยข้อมูลและระบบดิจิทัล

A&A Office จึงกำหนดแนวทางการทำงานปี 2026 ภายใต้โจทย์เดียวกันกับองค์กรชั้นนำต่าง ๆ

Audit Compass 2026: โจทย์สำคัญของงานตรวจสอบในยุคใหม่

ทำอย่างไรให้งานตรวจสอบ “สะท้อนให้เห็นความเสี่ยงที่แท้จริง” และ “สร้างความเชื่อมั่นได้” อย่างเป็นระบบ

1

เห็นความเสี่ยงเร็วขึ้น ตั้งต้นจาก Risk Assessment ที่คม และเชื่อมถึงแผนตรวจ

2

หลักฐานชัดขึ้น ยกระดับการเก็บและอธิบาย evidence ให้ตรวจสอบย้อนกลับได้

3

ทำงานตรวจสอบได้มากขึ้น ย้ายงานพื้นฐานสู่ดิจิทัลบนมาตรฐานเดียวกันทั้งทีม

กรอบคิดนี้ช่วยให้ผู้บริหาร คณะกรรมการ และผู้สอบบัญชี “คุยเรื่องคุณภาพ” ด้วยภาพเดียวกัน ไม่ใช่แค่ตรวจครบ แต่ตรวจถูกจุด

อ่าน 6 ประเด็นที่ใช้ยกระดับงานตรวจสอบ หรือ ปรึกษาแนวทางที่เหมาะกับองค์กรของคุณ

บทความนี้สรุป 6 ประเด็นสำคัญที่เราใช้เป็นกรอบคิดและแนวทางปฏิบัติ เพื่อยกระดับคุณภาพงานตรวจสอบ พร้อมแนวทางที่องค์กรสามารถนำไปปรับใช้ได้ทันที

---

1) ทำ Risk-Based Audit ให้เป็น “วิธีทำงานจริง” ไม่ใช่แค่คำที่อยู่ในคู่มือ

Risk-Based Audit ที่มีคุณภาพเริ่มจากการประเมินความเสี่ยงตั้งแต่ต้นงาน และใช้ความเสี่ยงนั้นเป็นตัวกำหนด “จะตรวจอะไร–ลึกแค่ไหน–ใช้หลักฐานแบบใด” มากกว่าการตรวจสอบตามรายการหรือสุ่มเอกสารแบบเดิม

แนวทางสำหรับองค์กร

หากภาระงานตรวจสอบ “ไม่ลดลง” ทั้งที่ทีมพยายามเพิ่มประสิทธิภาพ อาจเป็นสัญญาณว่า Risk Assessment ยังไม่คมพอ ทำให้ตรวจกว้างเกินจำเป็นจนพลาดจุดที่ควรลงลึกจริง ๆ

2) เปลี่ยนผ่านสู่ขั้นตอนการทำงานแบบดิจิทัล: ทำให้ “มาตรฐานการทำงาน” ชัดก่อน

การใช้เทคโนโลยีในงานตรวจสอบไม่จำเป็นต้องเริ่มจากเครื่องมือที่ซับซ้อนที่สุดเสมอไป แต่ควรเริ่มจากการทำให้งานพื้นฐาน “เป็นมาตรฐานเดียวกัน” เพื่อให้คุณภาพดีขึ้นและตรวจสอบย้อนกลับได้ง่าย

แนวทางสำหรับองค์กร

ก่อนลงทุนเครื่องมือใหม่ ให้เริ่มจาก “มาตรฐานข้อมูลและเอกสาร” เช่น การตั้งชื่อไฟล์ เวอร์ชัน และโครงสร้างการจัดเก็บ เพราะเทคโนโลยีจะช่วยได้จริงก็ต่อเมื่อข้อมูลพร้อมและตรวจสอบย้อนหลังได้

3) ISQM ไม่ใช่ภาระเอกสาร แต่คือระบบที่ทำให้คุณภาพ “เกิดซ้ำได้”

มาตรฐานด้านการบริหารคุณภาพอย่าง ISQM ช่วยลดการพึ่งพาคน ทำให้งานมีคุณภาพอย่างสม่ำเสมอจากระบบ ทั้งในมิติของความเป็นอิสระ จรรยาบรรณ และการทบทวนคุณภาพงานตรวจสอบ

แนวทางสำหรับองค์กร

ถ้าองค์กรเจอข้อผิดพลาดเดิมซ้ำ ๆ การแก้รายครั้งอาจไม่พอ การยกระดับ “ระบบคุณภาพ” ช่วยให้คุณภาพเกิดซ้ำได้ ลดการพึ่งพาคน และลดความเสี่ยงเชิงระบบในระยะยาว

4) เตรียมพร้อมสู่มาตรฐานการรายงานทางการเงินยุคใหม่: ประเด็นที่มักพบข้อผิดพลาดจริง

งานที่ท้าทายไม่ใช่แค่การ “รู้” มาตรฐาน แต่คือความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเพื่อนำไปสู่การแปลงมาตรฐานให้เข้ากับธุรกิจ และการตัดสินใจทางบัญชี โดยเฉพาะเรื่องประมาณการและดุลยพินิจ (Estimation & Judgment)

แนวทางสำหรับองค์กร

ความเสี่ยงมักอยู่ที่ “สมมติฐานและเหตุผลประกอบการตัดสินใจ” มากกว่าตัวเลขสุดท้าย การเตรียมเอกสารรองรับ Estimation/Judgment ให้ครบ จะช่วยให้การตรวจสอบชัดขึ้นและลดการย้อนกลับแก้ไข

5) พัฒนาคนให้ทัน: แม้เครื่องมือจะช่วยได้มาก แต่ความรับผิดชอบยังอยู่ที่ผู้สอบบัญชี

การทำงานแบบ risk-based และการใช้ข้อมูลให้เกิดประโยชน์สูงสุด ต้องอาศัยทักษะที่ต่อยอดจากพื้นฐานที่ดี ทั้งการประเมินความเสี่ยง การวิเคราะห์ข้อมูล และความเข้าใจระบบดิจิทัลต่าง ๆ

แนวทางสำหรับองค์กร

การใช้ข้อมูลให้เกิดประโยชน์และทำงานแบบ Risk-Based ต้องอาศัยทักษะที่ต่อยอดจากพื้นฐาน หากทีมยังไม่มั่นใจเรื่อง Risk Assessment/IT/Analytics ควรวางแผนพัฒนาคนให้ทันก่อน เพื่อให้คุณภาพยืนระยะได้จริง

6) โตแบบเน้น “คุณภาพ” มากกว่าปริมาณ: เมื่อความน่าเชื่อถือคือสินทรัพย์ของทั้งสองฝ่าย

สำหรับงานสอบบัญชี การเติบโตที่ยั่งยืนมักไม่ใช่การเพิ่มจำนวนลูกค้าอย่างรวดเร็ว แต่คือการสร้างความสัมพันธ์แบบมืออาชีพที่ต่างฝ่ายต่างเห็นความคาดหวังชัดเจน และทำงานร่วมกันบนความโปร่งใส

แนวทางสำหรับองค์กร

ความน่าเชื่อถือเกิดจากความคาดหวังที่ชัดและความโปร่งใสในทุกขั้นตอน การทำงานร่วมกับผู้สอบบัญชีแบบ “เห็นตรงกันเรื่องความเสี่ยงและหลักฐาน” ช่วยให้ปิดงบได้มั่นใจ และความสัมพันธ์ยั่งยืนกว่าเดิม

สรุป: ปี 2026 คือปีของ “ระบบ–ข้อมูล–ธรรมาภิบาล” ที่ต้องเชื่อมกันจริง

งานตรวจสอบที่น่าเชื่อถือในยุคใหม่ต้องทำให้ความเสี่ยงถูกมองเห็นเร็วขึ้น หลักฐานชัดขึ้น และการทำงานตรวจสอบย้อนกลับได้จริง พร้อมระบบคุณภาพที่ทำให้มาตรฐานคงอยู่ในทุกงาน

สนใจทบทวนความพร้อมก่อนปิดงบ?

หากองค์กรของคุณกำลังวางแผนตรวจสอบปีถัดไป และต้องการทบทวนความพร้อมด้านเอกสาร จุดเสี่ยงสำคัญ หรือแนวทางเสริมระบบควบคุมภายในให้รองรับ Risk-Based Audit มากขึ้น เราพร้อมให้คำปรึกษาเชิงปฏิบัติ เพื่อให้องค์กรของคุณเติบโตอย่างมั่นคงและตรวจสอบได้

ขอคำปรึกษา